Derek Jarman etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster
Derek Jarman etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster

MAVİ


Derek Jarman ve son filmi Mavi (1993)'de filmin başından sonuna dek, beyazperdeye kesintisiz olarak mavi rengi yansıtılır. Ses ise, müziğin eşlik ettiği bir tür şiir günlüğü olup, ölümcül AIDS hastası Jarman, bu günlüğe giderek ilerleyen görme kaybını ve hızla kötüleşen sağlık koşullarını kaydeder. Tam anlamıyla belgesel bir film olan Mavi, yaşam ile sinema, hastalık ile sanat özdeşleştirmesi üzerine kuruludur ve kâh ironik kâh yürek burkucu bölümlerle doludur; gene de film, salt bir ıstırabın tutanağı gibi değil, bir yapıt gibi değerlendirilmeyi talep eder. Son yıllarda, görsel antropoloji bağlamında, yönetmenin müdahalesi ne kadar azsa, çekimi bilimsel olarak o kadar ilginç bulma eğilimi yaygınlık kazandı. Böylece, saf bir tutuma düşme riskiyle karşı karşıya kalınıyor: Bilimcilik ile doğallığı birleştirerek, kayıt cihazında ya da kamerada hiçbir dolayım olmadan gerçekliğin bütün çıplaklığıyla aktarılabileceğini hayal eden bir saflık bu. Oysa Jarman’ın filmi, tam da etkileyici özyaşamöyküsellik niteliğinden ötürü, en kişisel ve en öznel iç dökmenin bile, gene de bir filmde (bir kitapta olduğu gibi) hep bir staged authenticity (kurgulanmış sahicilik-bir gerçeklik efekti) olduğunu gösterir. Ama bu, yapıtın sınırı değildir; aksine, onun büyüklüğüdür. Önemli olan, doğrudanlığı içinde belgelenmiş olan ölme değildir; Jarman’ın ölümünden üretmeyi başardığı şeydir. Varsayalım ki, Jarman ölmemiş olsun; hatta hasta bile olmasın ve bütün film hayal gücünün bir ürünü olsun: bir belgesel değil, kurmaca bir film. Bir şey değişir miydi? Kanımca, değişirdi. O durumda, Jarman’ın bir AIDS hastasının hissettiklerini zihninde nasıl canlandırdığını görürdük, Jarman’ın kendi hastalığından ürettiği şeyi değil. Kısacası, Mavi ile, hem kurmacadan, hem tutanaktan farklı olan, gerek düş gücüne gerek yaşanmış hayata göre merkezsiz olan (ikisiyle de ilişki içinde olsa bile) bir bölgede dururuz.


   Mavi, son derece bütünlüklü bir filmdir; dünyanın büyük çeşitliliğini çok küçük kendiliklere indirgeme şeklindeki felsefi tutumu tam olarak yerine getirir. Bu durumda başlık deneyimin hem gerçek hem mecazi yönlerini birleştirir: Görüşün puslanması ve aşamalı görme kaybı (bu seyirciye hem söylenir hem gösterilip kabul ettirilir); Jarman’ın imgeleminde merkezî bir yer işgal eden denizin rengi; sanatçının içine gömüldüğü depresyon ve keder hali (blue [mavi] sözcüğünün, Amerikan kültüründeki blues sözüne de kaynaklık eden mecazi anlamı geçerlidir burada) ve son olarak, hastalığın kaynağı olan ve bir yazgı oluşturduğu için bağlı kalınan norm dışı cinsel deneyimler ufku (blue movie, pornografik film demektir). Görüntülerin kaldırılması, engin bir yaşama duygusu, haz ilkesinin ötesi, sapkın cinsellik: “Mavi deneyiminin" dört boyutu bunlardır. Uzun bir gelenek, biri tasvir yasağı ile pederşahi tektanrılı dinsellik arasında sıkı bir bağ kurmaya alıştırdı: Tanrının mutlak aşkınlığına, kutlu tasvirlerin yapılması yasağı eşlik eder. Oysa Jarman’daki tasvirsizliğin bambaşka kuramsal ve duygusal temelleri belirsiz bir varlığın, ilksel okyanusun, büyük ürobonik ananın içinde, bireysel varoluşumuza göre zihinden önce ve sonra olarak canlandırılan dişil bir arketipin içinde bireysel kimlik ve biçimin yitirilmesinin bir sonucudur. Büyük cinsellik psikologu Henry Havelock Ellis, “undinizm” terimiyle, üretral erotizmde suların çekiciliğini tanımlamıştır. Gerçekten de, Jarman’ın duyarlığı, Ellis’in terimini devşirdiği kaynağa -Friedrich de la Motte-Fouque'nin romantik öyküsü Undine'ye- çok yakın görünmektedir. Mavi’de olduğu gibi bu öyküde de, cinsellik, suyun çağrısı ve ölüm, geçmişteki aşkın silinmez iziyle birleşir.


*
kitap:
Mario Perniola
Sanat ve Gölgesi

I place a delphinium, Blue, upon your grave



Gökmavisi denizlerde
İnci avcıları

Ölüler adasını yalayan
Derin sular

Mercan limanlarda
Amfora altın döküyor

Kıpırtısız denizdibinin üzerine
Orada yatıyoruz

Unutulmuş gemilerin kabaran
Yelkenleriyle yelpazelenerek

Derinlerden gelen
Hazin rüzgarlarla savrularak

Yitik Oğlanlar
Sonsuza kadar uyuyorlar

Candan bir kucaklaşmada
Tuzlu dudaklar değiyor birbirine

Denizaltı bahçelerinde
Serin mermer parmaklar

Antik bir gülümseyişe dokunuyor

Denizkabuğu sesleri
Fısıldaşıyor

Derin aşk med cezirle
sonsuza kadar sürükleniyor

Onun kokusu
Ölümüne yakışıklı

Güzelliğinin yazında

Blue jean'i
Ayak bileklerinde

Hortlaksı gözümde mutluluk

Öp beni dudaklarımdan
Gözlerimden

Adımız unutulacak zamanla

Kimse işlerimizi hatırlamayacak


Hayatımız bir bulutun
son izleri gibi kaybolacak

Ve güneşin ışınlarıyla kovalanan bir sis gibi
Dağılıp gidecek

Çünkü bir gölgenin geçişidir zamanımız

Ve hayatlarımız, kıvılcımlar gibi,
Ekin saplarının arasından çakıp gidecek.

Mezarının üstüne bir hezaren bırakıyorum,
Mavi.

Çeviri: Meltem Ahıska
...


Blue




İmge, ruhun hapishanesi, senin kalıtımın, eğitimin, kötülüklerin, heveslerin, niteliklerin, psikolojik dünyan.

Yürüdüğüm göğün ardına geçtim. Bulmaya çabaladığın nedir? Mutluluğun sırrına erilmez mavisi. 

Boşluğun astronotu olmak için, sana güven vererek hapseden rahat evini terk et.

Unutma, 


Gidiyor olmak ve sahip olmak sonsuz değil. Giriş, gelişme, ve sonu doğuran korkuyla savaş. Mavi için sınırlar ve çözümler yoktur. 

Zaman, ışığı bize ulaşmaktan alıkoyandır.

DEREK JARMAN


İbne olmak iyi de, ne zaman kendinizden, sözetseniz, herkes sessizliğe gömülüyor ve bu konuyu kapatmanızı bekliyor. Bizim için seks hakkında konuşmak, bizim hakkımızda hiç konuşmamış ve hatta bizim kendi hakkımızda konuşmamıza izin vermemiş bu dünyada kendimizi tanımlamak çok önemli. Eğer insanlar bunu anlayamıyorsalar, çok aptallar.

Straıghtler, bizden, çocukları baştan çıkardığımız ve ahlaklarını bozduğumuz için, korkuyorlarmış. Biz hep böyle olduk onların gözünde, çocuklara doğru olanın her zaman bize doğru olarak belletilen olmadığını anlatmak istedik çünkü. Çocukların ahlaklarını bozma işinde ben de yer aldım: Sebastıan filmini de bunun için yaptım, genç erkeklerin önünde farklı bir seçenek olabilsin diye. Başka bir dünyaya açılan kapılar olabileceğini göstermek istedim.

"Beni" yaratmak çok önemlidir. Geçmişte yaşamış ünlü kişilere bakıp, "acaba gayler miydi?" diye düşünmek... Onların benzer cinsel tercihleri olmuş olabilir ama gay kavramı 20. Yüzyıl sonlarına doğru ortaya çıkmış bir kavramdır. Açıkçası, bu kavrama kendimi yakın hissetmedim hiç, bana, hep, yanlış bir iyimserlik sunuyormuş gibi geldi. Gay, ibne, homoseksüel (eşcinsel) bütün bu adlar sınırlayan etiketler. Bunlardan kurtulabilmeyi isterdim. Elbette biz karar vermeliyiz hangi isimleri, nasıl ve nerede kullanacağımıza. "Aynı cinsiyet ilişkileri" nasıl Belki de bu en iyisi.

Eğer hetero toplumun ötesine geçmek istiyorsanız, cinselliği yeniden yaratmak durumundasınız. Kendimi straıght arkadaşlarımın hayal bile edemeyeceği bir şekilde yaratmalıyım.

Birbirleriyle yıllardır konuşmayan insanların evliliklerini sürdürdüklerini gördüm. Konuşmadan birlikte yaşayabiliyorlar. Aynı cinsiyetten insanların birlikte oldukları dünyada, eğer artık konuşmuyorsanız, her şey bitmiş demektir. Birbiriyle hiç konuşmayan iki erkeğin birlikte yaşamalarının hiçbir anlamı yoktur, tabi eğer mülkiyet ilişkilerinin tuzağına düşmemişlerse.

Evet, aslında bütün erkekler eşcinseldir. Bazıları sonradan straıght olur. Straıght bir erkek olmak çok tuhaf olmalı, çünkü o durumda cinselliğiniz kaçınılmaz olarak ve umutsuzca savunmaya dönuktür. Irksal bir temizlik ideali gibi kof ve anlamsız. Kendimi düzdürene kadar, dengeli bir erkekliğe kavuşamadım. Korkularınızı aşabildiğinizde, gender'ın (toplumsal cinsiyet) bir hapishane olduğunun farkına varırsınız. Hetero seksüel erkeklerle karşılaştığımda biliyorum ki, eksik kalmış bir aşkı yaşıyorlar. Bir araştırmada çıkan sonuç, erkeklerin %50'sinin hayatlarının bir döneminde eşcinsel deneyimleri olduğunu açıkça gösteriyor. Fakat birçok erkek, kendi arzularının çok geç farkına varabiliyor ve artık her şey için çok geç olabiliyor: Çoğu evliliğe saplanıyor ve çoluk çocuğa karışmış oluyor. Böyle bir yaşama son vermek kolay olmadığından, kendi "erkek" kulüplerine gidiyor, futbol oynuyor ve tümüyle erkek bir çevrenin içinde sosyal hayatlarım yaşıyorlar.

Hetero toplumu istemeye istemeye kabul etmeye zorlanıyoruz ve bu, bizim için büyük bir talihsizlik. Sessizlik, gençlerin korku içinde yaşamaları anlamına geliyor. Belki de, heteroseksüellerin gerçekten protesto edecekleri bir şey yok, ne de olsa varoluşları yirmi dört saat aşağılama ve tecavüze uğramıyor. Bırakalım onları kendi aile yaşamlarının aksayan yanlarını saklamaya ve savunmaya devam etsinler, fakat bizim ilişkilerimizin tanınmadığı ve aşağılandığı gerçeğini -ki bu bir insan hakları ihlalidir- artık kabul etsinler.

Sonunda straight erkeklerin aşklarının boş ve anlamsız olduğunu farkettim, fakat gay barlardaki genç erkekler de değıldi benim hoşlandıklarım. Aslında aradığım tek şey gözlerde bir kıvılcımdı. Cinsel organlarla sınırlanmış bir cinsellik bana göre değıldir ve cinsellikte çekici olabilecek tek şeyin kamışlar olabıleceği gibi bir şeyi düşünmek bile beni dehşete düşürüyordu. Hiç porno magazinleri almadım, onlara bakmaktan hoşlanmış olsam da, benim için asla gerçek olanın yerini tutan şeyler olmadılar. Degişik insanlarla tanıştım, onlarla düşüncelerimi paylaştım. Herhangi bir insanın yerleşik bir ilişkiye arzulayabileceği düşüncesi bana garip geliyordu. Tabi, uzun süreli ilişkileri olan arkadaşlarım da olmuştu, ama bu, bir avantaj olarak mı görülmeliydi? Bu tıp ilişkiler yaşamımda çok sonraları olmaya başladı. Gene de, o zamanlar aşık olmadığım için asla pişmanlık duymadım. Biraz macera meraklısıydım. Tanıdığım herkes, birbirini tanırdı, birlikte olduğum herkes birlikte olmuştu. Hep birlikte yaşayan bir kuşak gibiydik, bir aile gibi değil. Bu işin heyecan verici yanı, farklı görüşleri ve deneyimleri olan yeni insanlarla tanışıyor olmamdı. Hetero toplum, yaptığımız tek şeyin, birbirimizin ağzına kamışlarımızı sokmak olduğunu sanıyordu. Oysa o kamışları ağzımıza almadan önce, düşüncelerimizi  deneyimlerimizi paylaşıyorduk. Hetero toplumun bizim
varlığımızdan korkuya kapılması da bundandı, bizim bedenlerimiz yaşayan bedenlerdi. Bizi reddetmeleri ve bizden nefret etmeleri, bizim yaşam biçimlerimizden korkmalarından
kaynaklanıyordu.

Hiç şüphe yok ki, isyan eden bir kuşak, toplumun baskılarına bir panzehir olarak, grup seksleri ve alemleri de beraberinde getiriyordu. Hetero toplum, medyayı da denetim altında tuttuğundan, kendi ahlakına ve tek eşliliğe övgüler yağdırıyor ve bunu bize karşı kullanıyordu. Polisin "çürümüş" saunaları basması ve medyada bütün bunların duyurulması, memnuniyetle karşılanıyordu, ama saunaların varlığı da toplumsal baskıların bir sonucuydu.

60'ların ibneleri, ve sonrakiler, daha sonraları saygınlık kazanabilmek ve onaylanabilmek için kendilerini cilalayarak baskılara göz yummaya, ılımlı olmaya başladılar. Oysa ibne olmak, asla saygınlık getirmez, şık elbiseler içinde olsanız da. iyi ahlaklı şehir kraliçeleri, parlak ve son moda elbiseleriyle kendilerini onaylatabilme telaşı içinde herhangi bir şeyi değiştirmekten acizdiler. Tutucu ve geleneksel oldukça, sakladıkları yaşamları daha ümitsiz bir hal aldı. Buna karşı çıkmak için sesini biraz yükselten biri çıktığında, kendi topluluğumuzun "tek sesliliğini” bozmaya çalışmakla suçlandı.

Daha sonraları, Stonewall adı çalındı ve bizim ayaklanmamız bazılarının çay partilerine dönüştü. Oysa Stonewall. New York'ta Christopher Street'te, aynı adı taşıyan bir barın önünde 1969'un yazında yaşanan bir isyandır. Tarihte ilk kez, ibneler, taşlar ve şişelerle kavga çıkarıp arabaları yakmışlardı. Şimdiyse, aslında kapalı bir oda, bir centilmenler kulübü olan ve her türlü kararın, kendi iğdiş edilişinden zevk duyan cahil bir toplum için demokratik olmayan yollarla alındığı İngiliz hetero siyasetine kötü bir biçimde eklemlenmiş durumdayız. Kendi politikalarına göre başarının tek ölçütü tek sesli bir gay topluluğu oluşturabilmekti. Fakat bizim yaşamlarımız çoğuldur. Her zaman da öyle olmuştur. Cinsellik çeşitliliktir. Her orgazm kendi özgürlüğünü beraberinde getirir.

Kişisel ol(a)madığı sürece cinsel özgürleşmenin olamayacağını hissediyorum hala. Kendimizin  kim olduğunu keşfedebilmek ıçin mücadele etmeniz gerekir. Yalnızca bir gruba katılmanın, ne olmak istediğimiz konusunda konuşmalar yapmanın bir anlamı yoktur.

AIDS'in ironik yanlarından bir de cinsellik hakkında konuşulmasına neden olması, ama dürüst olarak değil. Medyada hala dezavantajlı bir konumdayız. Virüs ortaya çıkalı on yıl kadar oldu ve HIV Vietnam'dakınden daha fazla insanın ölümüne sebep oldu. HIV pozitif olduğum 22 Aralık 1986 günü belli oldu. Kendimden korktum, diğer insanlar için potansiyel bir ölüm sebebiydim artık. Test sonuçlarını gizli tutmam istendi ve ben daha ilk gün bu durumu kamuya açıkladım. Hayatın akıp gidişini izliyorum şimdi, insanlar aşık oluyor ve ben artık bunun bir parçası olamıyorum. Başka bir dünyada yaşıyorum, kimseye ait olmayan bir dünyada. Toplama kampları bizim kafamızın içinde, gerçek olmalarına gerek yok. Ve biz, HIV pozitif olanlar da başka türlü bir toplama kampında yaşatılıyoruz. Ölümden, korkmuyorum, ama ölüyor olmaktan korkuyorum. Acı morfinle azaltılabilir, fakat toplum tarafından dışlanmanın getirdiği acı kolayca yok edilemez.

Yalnızlıkta bir teselli buldum. Hastane düşüncesi ve ölümümün toplumsallaşması beni mutsuz ediyor, tüm bu yeni insanlarla tanışmak zorunda olmak ve şen şakrak bir eğlenceye maruz bırakılmak beni dehşete düşürüyor. Barlardan da nefret etmişimdir hep. Oralara yalnızca genç erkekler için gittim, başka bir şey için değil, Hep bir münzevi gibi yaşadım. Sebastıan filmini çekerken, İtalyan kostüm tasarımcısı Umberto Tırellı, bir akşam yemeği sırasında el falıma bakıp bana: "Sen bir yabancısın Derek, vahşice öleceksin" demişti. En kötüsü hastalık değil, ölümümün kurumsallaşması.

Virüs 8O'ler boyunca yaşamlarımızın merkezine doğru bir yol açmaya başladı kendine, tıpkı yeni sağın Britanya yaşamına bulaşması gibi. İlk söylentileri 8O'lerın hemen başında duyduk, Berkeley'dekı arkadaşım Ron Wrıght'la 1983'ün Ağustosunda ilk ciddi tartışmayı yaptığımı anımsıyorum virüs hakkında. Ron, San Francısco'da sorunun çok ciddi olduğunu söylemiş ve hamamlardan uzak durmamı önermişti.

Sonra 1984'te arkadaşlarımdan biri zatürreden öldü. Hiç kimse, doktorlar bile, virüsün kurbanı olduğunu düşünmemişti. Aynı ayın bir öğleden soması Howard'la karşılaştım. On yıl önce Danimarka'da yaşamak için Londra'dan ayrılmıştı. Sağlıklılığın bir resmi gibiydi, bronzlaşmıştı ve gülümsüyordu. "Nasılsın, Harika görünüyorsun!" dedim. O zaman, insanlarla karşılaştığımda bu tıp sorular sormamam gerektiğini öğrendim. Gülümsedi. Çok hoş bir gülümsemesi vardı. "AIDS'im, Derek" dedi. Hiç şaşkınlık belirtisi göstermemeye çalıştım. Ne yapabileceğimi bilmiyordum. Yürürken gömleğim kaldırdı ve bana Kaposi'sını gösterdi, bu hastalığın semptomlarını ilk görüşümdü.

İyi tavsiyelere uyarak, birbirimizi arzu ettiğimiz gibi sevmekten vazgeçtik. Seksi, güvenli, daha sonra daha da güvenli ve en sonunda hiç yapmamaya başladık. Bütün düşüncelerim çok kökten bir değişikliğe uğruyordu. Hetero toplumun donuk ve kayıtsız olduğunu hep düşünmüştüm ve şimdi ne kadar da haklı olduğumu görüyordum. İsteyerek ya da kayıtsız kalarak hepimizi öldürdüler. Kıng's Cross metro istasyonunda insanların öldüğünü izledik haberlerde. Hiç hesapta olmayan bir ölüm şok eder insanı. Fakat böyle ölmek, bir bakıma, kolaydır da. Birkaç saniyede yanarak çok çabuk ölebilirsiniz. Ama HIV çok farklı. İntiharı düşünebilirdim. Hiç üzerinde düşünmemiş olmama karşın, gerçekleştirmenin zor olduğunu sanmıyorum. Ölüme yaklaştıkça, zamanı takmamayı öğrendim. İnsanlar acele ederek kazandıkları 30 dakikayla ne yapıyorlar ki? Öldüğünüzde zaman kaybolur.



*
Derek Jarman
 (1942 - 1994)

Amor Vincit Omnia


The Last of England'dan bir sahne
 (Derek Jarman, 1988)



Amor Vincit Omnia (Caravaggio, 1602)

The Clearing with Derek Jarman

Angelic Conversation





Angelic Conversation 
(1985, Derek Jarman)





Güneşin sabırsız gençleri

Sayısız renkle yanan

Taraklar geçiriveriyorlar saçlarından

Banyo aynalarının karşısında

Birbirilerinin içinde eriyerek ve modaya uygun düzüşüyorlar

Zümrüt yeşili lazer ışınlarının içinde dans edip

Nükleer üreticilerden fışkıran spermlerle

Sayfiye çarşaflarının üstünde çiftleşiyorlar

Ne günlerdi onlar.


*
Blue'dan

Angelic Conversation



Med cezirle birlikte karanlık çöküyor

Yıl takvimden kayıyor

Öpüşünün alevi yükseliyor

Gecede çakılmış bir kibritin

Alevi yükseliyor ve sönüyor

Uyuklamam bölündü






Bir daha öp beni

Öp beni

Bir daha öp beni  Bir daha



Yetmiyor hiç

Obur dudaklar

Veronika mavisi gözler


Mavi gökler



Angelic Conversation
(1985)

Ben bir Gay Değilim





Bir erkeğimsiyim

Göte dalan

Büyük çük düşkünü

Pek menfi davranışlı

Kıç yalayan bir Psikoibne

Mahremiyet sineklerini taciz eden

Lezbiyen oğlanları düzen

Sapkın bir heterocin

Ölümle

sidik yarıştıran

Ağzına alan

Normalmiş gibi davranan

Taşak sızlatan kötü tavırları

Delikanlıca nemfoman bir politikası

Akrabalarla cinsi münasebet ve

Yakışıksız terminoloji kabilinden


Cüretkâr cinsiyetçi arzuları olan

Lezbiyen bir erkeğim

Ben bir Gay Değil'im

*
Blue, Derek Jarman 




Gay kavramı 20. Yüzyıl sonlarına doğru ortaya çıkmış bir kavramdır. Açıkçası, bu kavrama kendimi yakın hissetmedim hiç, bana, hep, yanlış bir iyimserlik sunuyormuş gibi geldi. Gay, ibne, homoseksüel (eşcinsel) bütün bu adlar sınırlayan etiketler. Bunlardan kurtulabilmeyi isterdim. Elbette biz karar vermeliyiz hangi isimleri, nasıl ve nerede kullanacağımıza. "Aynı cinsiyet ilişkileri" nasıl Belki de bu en iyisi.

Eğer hetero toplumun ötesine geçmek istiyorsanız, cinselliği yeniden yaratmak durumundasınız. Kendimi straıght arkadaşlarımın hayal bile edemeyeceği bir şekilde yaratmalıyım.

 aslında bütün erkekler eşcinseldir. Bazıları sonradan straıght olur. Straıght bir erkek olmak çok tuhaf olmalı, çünkü o durumda cinselliğiniz kaçınılmaz olarak ve umutsuzca savunmaya dönüktür. Irksal bir temizlik ideali gibi kof ve anlamsız. Kendimi düzdürene kadar, dengeli bir erkekliğe kavuşamadım. Korkularınızı aşabildiğinizde, gender'ın (toplumsal cinsiyet) bir hapishane olduğunun farkına varırsınız. Hetero seksüel erkeklerle karşılaştığımda biliyorum ki, eksik kalmış bir aşkı yaşıyorlar.

 Gay barlardaki genç erkekler de değildi benim hoşlandıklarım. Aslında aradığım tek şey gözlerde bir kıvılcımdı. Cinsel organlarla sınırlanmış bir cinsellik bana göre değildir ve cinsellikte çekici olabilecek tek şeyin kamışlar olabileceği gibi bir şeyi düşünmek bile beni dehşete düşürüyordu. Hiç porno magazinleri almadım, onlara bakmaktan hoşlanmış olsam da, benim için asla gerçek olanın yerini tutan şeyler olmadılar.

Aids


Virüse karşı savaşı kazanamayacağım. 'AIDS'le yaşamak' gibi sloganlara rağmen. Virüse sağlıklılar el koydular, böylece onlar şarap rengi deniz üzerindeki Ithaka'ya ulaştırmak için larvalarına yorgan sererlerken, bizim AIDS'le birlikte yaşamamız gerek. Bu duyuları keskinleştiriyor ama başka bir şey kayboluyor. Teatrallikte boğulan bir gerçeklik duygusu. Kör düşünmek, kör olmak. Arkadaşlarım o kobalt mavisi nehri nasıl geçtiler, sandalcının parasını neyle ödediler? Bu kuzgun karası göğün altında, çivit mavisi kıyıya doğru yola çıktıklarında kimileri gözleri geride kalarak ayakta öldü. Siyah arabayı çeken cehennem tazılarıyla Ölümü gördüler mi, mavi-siyah berelenmiş, ışığın yokluğunda giderek kararırken, borazanların kulak paralayan sesini duydular mı?

Derek Jarman and his partner Kevin Collins, also known as
H.B. in Jarman’s last film Blue (1994).


Virus amansızca kol geziyor. Artık hiçbir arkadaşım yok ki, ölmüş ya da ölmekte olmasın.
Mavi bir ayaz gibi yakaladı onları. İşteyken, sinemadayken, yürüyüşlerde ve de plajlarda. Kilisede diz çökmüşken, koşarken, uçarken, susarken ya da slogan atarken. Gece terlemeleri ve şiş bezelerle başladı. Sonra yüzlerine siyah yaralar yayıldı, tüberküloz ve zatürreenin ciğerlerine, toksoplazmanın beyinlerine indirdiği balyoza karşı nefes almak için mücadele verirken. Refleksler karıştı tropikal ormanlardaki sarmaşıklar gibi başa yapışmış saçlardan ter boşandı. Sesler kaymaya başladı ve sonra tamamen kayboldular. Kalemim fırtınada bir o yana bir bu yana savrularak kağıdın üzerinde bu hikâyeyi kovaladı. Duyarlılığın kanı mavidir. En mükemmel ifadesini bulmaya adıyorum kendimi.

*
Blue'dan

Mavi


Kalbimin mavisi
Blue of my heart

Düşlerimin mavisi
Blue of my dreams

Ağır aksak mavi aşk
Slow blue love

Hezaren günlerinden
Of delphinium days

Mavi insanın içinde yıkandığı evrensel aşktır - yeryüzü cennetidir.
Blue is the universal love in which man bathes it is the terrestrial paradise.



Yves klein after Michelangelo's Dying Slave (1962)


İmgenin keşmekeşinde 

Sana Evrensel Mavi'yi sunuyorum

Mavi, ruha açık bir kapı

Elle tutulur olan

Sonsuz bir ihtimal



Mavi, beyazı masumluktan korur

Mavi, yanı sıra siyahı sürükler

Mavi, görünür kılınmış karanlıktır


Derek Jarman's portrait by Gérard Courant (1981 - silent)


Caravaggio & Derek Jarman

                                                                                                                                                                                                                                                                                                Boy with a   Basket of  Fruit (1593,         Caravaggio)



               









             Bacchus (1596,  Caravaggio)

nec spe nec metu









        "Umutsuzca, korkusuzca.. "




*
Derek Jarman's 
Caravaggio

Caravaggio & Derek Jarman



Soğuk, mavimsi bir şüphe, bir belirsizlik hali... Karanlık akıntılar çağlar zehirli aydınlıklara karşı... Karanlık istila yolunda, "Sahip olsa da bir ruha" kirli bir ruh olmak için uğraşmakta... Hiçbir efendinin günah için ihtiyacı yok bize. Nasıl ki sıhhatlinin doktora ihtiyacı yoksa. Ama düşmanlık hastalığı var birbirimize. Peki ya mitolojik tanrılar? Onlar hastalığa dönüştü. Sureti olmadan düşünce kayboldu boyanın içinde tuzağa düştü; şekilsiz bir amber vahasında...


Tek başımayım yine, kafamın içindekilere döndüm, rüyalara ve düşlere... Çerçevenin kenarından sonrası karanlık, kara geceler kuşatır beni... Mumlardan yükselen dumanlar karartır etrafı.. Sarıp sarmalar boş atölyeyi, adeta izler kanayan resimleri... Sonra yol olur gider alacakaranlıkta... Keskin bıçak kapanmayan bir yara açmıştır bağırsaklarında... Ne zaman acıyla soluduğun hava son nefesini de çekip alır yıldızlardan, işte o zaman deniz karışır toprağa, sen düşersin karanlığa... Üzerindeyim o donuk yüzeyinde, o durgun, karanlık gölün Gece siyahlaşır, sessizlik bir yankı gibi... Gözlerinde bir tanecik... Göz kırpıp gönderiyorsun bana bir yudum, savrulan girdapta... Menekşe diplerinden filizlendim ben... Suların değişmez sessizliği... Gözyaşı su damlalarına dönüşür. Dalgalar yayılır ötesine, en uzak ufukların... Her şeyin... Bir zerre yıldız! Daha çok seviyorum seni gözlerimden... 

Kapana kıstırdım ruhunu bu fani dünyada. İtibar kazanamadın, kazanacak mısın? Mutluyum, bir şiir gibi doğaya yazılan... ve sapkın fena halde...


*
Derek Jarman's 
Caravaggio (1986)

Saint John the Baptist in the Wilderness (1604, Caravaggio)


Saint John the Baptist
 in the Wilderness (1604, Caravaggio)















Sen benim Aziz John'umsun,
 ve bu bizim bakir doğamız.


*
Derek Jarman's
 Caravaggio

Amor Vincit Omnia (Caravaggio,1602)


"Amor Vincit Omnia" - Love Conquers All, by Caravaggio 1602




                                                                                            Caravaggio (1986, Derek Jarman)

















*

ilgili bağlantılar:

Medusa (Caravaggio, 1598)

Medusa, 1598



Caravaggio
 (Derek Jarman, 1986)

Basket of Fruit (1598, Caravaggio)





Derek Jarman's Caravaggio
1986

Harold Budd - The Art Of Mirrors (after Derek Jarman)